aenigmata

[consus]

Quam crudeliter, per deos atque homines, aenigmate tuo nos torques, o romane! Tamen videamus, qua ratione aenigma solvendum sit! Quam paucissimis haec:
Ad utrumvis custodem licet te convertas, dummodo ex eo quaeras: „Quid collegam de porta non obserata interrogatum tibi responsurum esse putas?“ Et a custode veraci et a mendaci portam obseratam tibi demonstratum iri scito. Alteram ergo portam fugae patere apparebit.
Forsitan in errore verser...

[Molly]

omnia, quae cogitavi:
utrumque custodum rogat: licet mihi exire? et unus: illicet!, alter : licet! ait.
sed custodes captivum exire sinerent?!

[romane]

si recta rogatio lata erit, duo custodes patientur captivum exeuntem

mementote: licet UNA rogatio...

[romane]

Quam crudeliter, per deos atque homines, aenigmate tuo nos torques, o romane! Tamen videamus, qua ratione aenigma solvendum sit! Quam paucissimis haec:
Ad utrumvis custodem licet te convertas, dummodo ex eo quaeras: „Quid collegam de porta non obserata interrogatum tibi responsurum esse putas?“ Et a custode veraci et a mendaci portam obseratam tibi demonstratum iri scito. Alteram ergo portam fugae patere apparebit.
Forsitan in errore verser...

rectissime - gratulor tibi

[Molly]

non mihi facultas ad componendum rogationes de qua genere est:-o
Paene eam intellexi, misera me.
miror sapientiam vestram, amici doctissimi!
ut de vobis discam:
Molly

[Tiberis]

salvete, amici!

aenigma simplicissimum quamquam lepidum vobis proponere velim...

tres viri , quibus nomina ATER , ALBUS , RUBER , inter se colloquuntur.
quorum quisque camisia indutus est colore aut atro aut albo aut rubro, scilicet colore camisiae cum nomine non congruente.
unus ex illis, qui camisia alba est indutus, animos ceterorum ad eam rem vertit.
Tum ATER : "pro Iuppiter!", inquit, " recte dicis."

Qua quisque camisia est indutus?

[consus]

Nisi maximus me error tenet verique ignoratio, optime mi Tiberis, quaestionem a te propositam hoc modo ad exitum velim adducere:
ATRO neque atra est camisia neque alba (neque enim is est, „qui camisia alba est indutus“); indutus ergo est rubra.
ALBO neque alba est camisia neque rubra; indutus ergo est atra.
RVBRO neque rubra est camisia neque atra; indutus ergo est alba.
Tu quid sentis, amice?

[Molly]

Conse optime velocissimeque,
consentio: credo te non erratum esse!

[Tiberis]

non miror, doctissime mi Conse, quod "aenigmatium" istud a te ut sagacissimo nostrum celerrime rectissimeque solutum est.
tamen nescio an difficiliora eius generis aenigmata vobis proponam.
vale et valete!

[romane]

ECCE

unus captivus in carcere munitissimo sedet
Videt duas portas

IMME VERO - attende

Prope portas tres custos stant
loquuntur non nisi captivus unam rogationem ferat
- ego rogationem nescio fortasse tu -
Captivo enim licet duas rogationes ferre
- ego rogationem nescio fortasse tu -
Captivo neglegendum non est:

alter custos semper verum dicit - alter semper verum non dicit
SED tertius custos vanus est et propterea nonumquam verum aut verum non dicit

Captivus nescit autem quemnam quid dicat

- ego rogationem nescio fortasse tu -

Sed subito captivus libertate fruitur
Quae rogationes et cui tulit

- ego rogationem nescio fortasse tu -

[consus]

Aenigma proposuisti, optime romane, quo difficilius crudelius captiosiusque vix excogitari potest. Nonne mox apparebunt tres captivi et quattuor custodes ante quinque portas constituti...? O di immortales, recreari me oportet!

[Apollonios]

romane optime, ne me facias cadere stultus. præsagio ut quæstio prima tendit ad cognoscere custodem vanum, sed ecce finis fluxæ meæ sapientiæ.

[consus]

Salvete, amici!
Quamvis caput mihi doleat, quaestio ad exitum adducenda est.
Apollonium secutus primum providendum esse censeo, ut custos dubius secernatur.
Captivus unum ex custodibus custodem A appellat, alterum B, tertium C.
Quo facto (ut exemplo utar) ex custode A quaerit, num custos B veracior sit quam custos C.
Custos A ita esse aut (a) confirmat aut (b) negat.
(a) Si ita esse confirmat, haec captivo, antequam quaestionem alteram proponat, mente animoque perpendenda sunt:
aut
si custos A verax: custos B dubius, custos C mendax
aut
si custos A mendax: custos B dubius, custos C verax
aut
si custos A dubius: custos B, custos C: verax vel mendax.
Tum captivus custodem C, quippe qui solus sine dubio verax vel mendax sit, interrogat.

(b) Sin autem ita esse negabit, haec captivo perpendenda sunt:
aut
si custos A verax: custos B mendax, custos C dubius
aut
si custos A mendax: custos B verax, custos C dubius
aut
si custos A dubius: custos B, custos C: verax vel mendax.
Tum captivus custodem B, quippe qui solus sine dubio verax vel mendax sit, interrogat.

Custode dubio feliciter separato (spero quidem) res eodem modo, quem in nuntio Id. Mart. misso exposui, ad exitum adducitur. Captivus ergo custodem B vel C hoc rogat:

„Quid collegam de porta non obserata interrogatum tibi responsurum esse putas?“ Et a custode veraci et a mendaci portam obseratam captivo demonstratum iri scito. Alteram ergo portam fugae patere apparebit.

Iterum: Forsitan errem...

Valete.

[romane]

timeo, ne fefelleris

[consus]

Per deos immortales te oro atque obsecro, optime mi romane, ut rem mihi quam apertissime explices .