Frage zu Funktion des Relativpronomens

Das Forum für professionelle Latinisten und Studenten der Lateinischen Philologie

Moderatoren: Zythophilus, marcus03, Tiberis, ille ego qui, consus, e-latein: Team

Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Sternenkind » Mo 24. Feb 2020, 20:07

Guten Abend,

Seneca schreibt:

.. quod acerbum fuit ferre, tulisse jucundum est.

Es ist sehr angenehm, das ertragen zu haben, was hart war, zu ertragen.

"Quod" müsste doch Akkusativobjekt zu ferre sein, oder? Und der ganze Relativsatz ist das Subjekt zu est.

Danke für eure Antworten :)
Sternenkind
Consul
 
Beiträge: 310
Registriert: Mi 6. Aug 2014, 19:21

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon marcus03 » Mo 24. Feb 2020, 20:54

quod = id, quod

mit Infinitiv verschränkter Relativsatz:
Das, was bitter war, es zu ertragen ...
quod hat hier m.E. eine Doppelfunktion.
marcus03
Pater patriae
 
Beiträge: 11399
Registriert: Mi 30. Mai 2012, 06:57

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Tiberis » Mo 24. Feb 2020, 21:15

.. quod acerbum fuit ferre, tulisse iucundum est.

iucundum est (Prädikat)
( id) tulisse (Subjekt)
(id) = quod ferre (rel. Verschränkung) acerbum fuit.

also: Subjekt ist: quod ferre acerbum fuit (dafür kann man "id" setzen)
quod = Akk. obj. zu ferre
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Sternenkind » Mo 24. Feb 2020, 21:42

Tiberis hat geschrieben:.. quod acerbum fuit ferre, tulisse iucundum est.

iucundum est (Prädikat)
( id) tulisse (Subjekt)
(id) = quod ferre (rel. Verschränkung) acerbum fuit.

also: Subjekt ist: quod ferre acerbum fuit (dafür kann man "id" setzen)
quod = Akk. obj. zu ferre


Danke, Tiberis, so hab ich es mir auch gedacht :)
Sternenkind
Consul
 
Beiträge: 310
Registriert: Mi 6. Aug 2014, 19:21

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Sternenkind » Mo 24. Feb 2020, 22:24

Tiberis hat geschrieben:.. quod acerbum fuit ferre, tulisse iucundum est.

iucundum est (Prädikat)
( id) tulisse (Subjekt)
(id) = quod ferre (rel. Verschränkung) acerbum fuit.

also: Subjekt ist: quod ferre acerbum fuit (dafür kann man "id" setzen)
quod = Akk. obj. zu ferre


Noch eine Kleinigkeit: ich meine, quod ferre acerbum fuit ist Akkusativobjekt von tulisse und bildet dann zusammen mit tulisse das Subjekt
Sternenkind
Consul
 
Beiträge: 310
Registriert: Mi 6. Aug 2014, 19:21

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Tiberis » Di 25. Feb 2020, 12:21

Sternenkind hat geschrieben: ich meine, quod ferre acerbum fuit ist Akkusativobjekt von tulisse und bildet dann zusammen mit tulisse das Subjekt


ganz richtig ! :)
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Sapientius » Di 25. Feb 2020, 20:13

marcus03 hat geschrieben:quod hat hier m.E. eine Doppelfunktion.


Marce, ich denke, quod hat immer eine Doppelfunktion, 1. subordinierende Funktion wie cum, 2. Pronominalfunktion wie id, "Variable" möchten die Logiker sagen, oder "deaktiviertes Eingabefeld" (habe früher schon Heiterkeitserfolg damit gehabt :) .
Sapientius
Censor
 
Beiträge: 910
Registriert: Mi 8. Jan 2020, 09:00

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Tiberis » Di 25. Feb 2020, 21:19

Sapientius hat geschrieben:oder "deaktiviertes Eingabefeld" (habe früher schon Heiterkeitserfolg damit gehabt .

nicht nur früher. immer wieder :D
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: Frage zu Funktion des Relativpronomens

Beitragvon Sapientius » Mi 26. Feb 2020, 09:21

Tiberis hat geschrieben:also: Subjekt ist: quod ferre acerbum fuit (dafür kann man "id" setzen)


Nachher habt ihr es ja anders gesagt. Ich würde es nochmal so formulieren: Subjekt ist der um einen Relativsatz erweiterte Infinitiv tulisse.

Seneca stellt der Gegenwart des Vergangenen (tulisse ... est) die Vergangenheit des Gegenwärtigen (fuit ferre) gegenüber; bei "acerbum ... ferre, tulisse jucundum" kann man eine Überkreuzstellung, Chiasmus, erkennen, und bei "acerbum fuit - jucundum est" einen Parallelismus. Seneca ist der Meister der rhetorischen Effekte.
Sapientius
Censor
 
Beiträge: 910
Registriert: Mi 8. Jan 2020, 09:00


Zurück zu Lateinische Philologie



Wer ist online?

Mitglieder in diesem Forum: 0 Mitglieder und 9 Gäste