Plinius de ludis circensibus

Das Forum für professionelle Latinisten und Studenten der Lateinischen Philologie

Moderatoren: Zythophilus, marcus03, Tiberis, ille ego qui, consus, e-latein: Team

Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » Do 13. Aug 2020, 11:52

Salvete,

wie versteht ihr diesen Zusammenhang - der mich leicht irritiert?

C. PLINIUS CALVISIO SUO S. Omne hoc tempus inter pugillares ac libellos iucundissima quiete transmisi. ‚Quemadmodum‘ inquis ‚in urbe potuisti?‘ Circenses erant, quo genere spectaculi ne levissime quidem teneor. Nihil novum nihil varium, nihil quod non semel spectasse sufficiat.
Quo magis miror tot milia virorum tam pueriliter identidem cupere currentes equos, insistentes curribus homines videre. Si tamen aut velocitate equorum aut hominum arte traherentur, esset ratio non nulla; nunc favent panno, pannum amant, et si in ipso cursu medioque certamine hic color illuc ille huc transferatur, studium favorque transibit, et repente agitatores illos equos illos, quos procul noscitant, quorum clamitant nomina relinquent.
Tanta gratia tanta auctoritas in una vilissima tunica – mitto apud vulgus, quod vilius tunica, sed apud quosdam graves homines; quos ego cum recordor, in re inani, frigida, assidua, tam insatiabiliter desidere, capio aliquam voluptatem, quod hac voluptate non capior.
Ac per hos dies libentissime otium meum in litteris colloco, quos alii otiosissimis occupationibus perdunt. Vale.



Warum sind die "circenses" ein Grund, dass Plinius sich mit seinen Täfelchen und Büchlein befassen konnte - was gemäß dem fingierten Einwand in der Stadt schwierig sei?
Ich stelle mir vor, dass es während der "circenses" eher noch lauter ist als sonst. Oder verhält es sich vielleicht doch eher so, dass sich jetzt alles im Circus ballt und es in Plinius' Viertelchen daher eher still ist - und er eben auch keinerlei Bedürfnis hat, sich selbst zum "Circus" zu begeben.
Ich hatte sogar mal für mich überlegt, ob man "circenses erant" nicht sogar lieber dem "Interlocutor" zuschlagen sollte.

Steckt hier eine kleine Pointe, die mit der Erwartung spielt und der man logisch gar nicht zu sehr nachspüren sollte? (Calvisius: "Wie hast du in Rom die Ruhe gefunden?" - Plinius: "Es waren Circenses [Leser: "Hä?"] ... aber die interessieren mich nicht die Bohne!").

Quid censetis vos de hoc loco? Vielleicht denke ich zu viel nach ... ;-)

Valeatis!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon Tiberis » Do 13. Aug 2020, 13:11

ille ego qui hat geschrieben:Oder verhält es sich vielleicht doch eher so, dass sich jetzt alles im Circus ballt und es in Plinius' Viertelchen daher eher still ist - und er eben auch keinerlei Bedürfnis hat, sich selbst zum "Circus" zu begeben.

so und nicht anders ist das wohl zu verstehen. Wenn wir uns vorstellen, dass Rom damals rund eine Million Einwohner hatte und im Circus Maximus wohl mehr als 200000 Zuschauer Platz hatten, also rund 20 % der Stadtbevölkerung, dann darf man ohne weiteres annehmen, dass es außerhalb des Circus ziemlich ruhig zugegangen ist.
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » Do 13. Aug 2020, 13:32

gratias tibi ago, optime Tiberis, quod opinionem tuam aperuisti necnon validis argumentis illustrasti!
vale!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » So 16. Aug 2020, 15:54

Gratias tibi ago!
Assentiris igitur Plinii domum et a tumultu circi satis remotam fuisse et tumultum, qui esse soleret in vico (et circum vicum) Plinii, diminutum illo tempore fuisse, quod multi inde discessissent ad ludos spectandos?
:-)
Valeas, amice!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » So 16. Aug 2020, 16:34

animo (et auribus) fingo circum maximum tot milibus hominum, quot rettulit Tiberis noster, tumultuantem ac strepentem. mera quiete ne tunc quidem Plinium nostrum - quamvis longe ab ingenti illa turba remotum - frui potuisse suspicor ;-)
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon Sapientius » Mo 31. Aug 2020, 17:29

ille ego qui hat geschrieben:Warum sind die "circenses" ein Grund, dass ...


Inter ist keine Kausalpräposition, würde ich sagen, es gibt nicht den Grund einer Aussage an, sondern die Begleitumstände; es limitiert oder dimensioniert eine Aussage; "Umstandsbestimmung" sagen wir.

Es gibt aber Überschneidungen: "Inter arma silent leges", die arma sind zugleich Grund des Schweigens der Gesetze.
Sapientius
Censor
 
Beiträge: 910
Registriert: Mi 8. Jan 2020, 09:00

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » Di 1. Sep 2020, 21:56

@Sapientius

Meinst du "in"?
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon Zythophilus » Mi 2. Sep 2020, 08:14

Zwischen iucundissima quiete und Circenses erant herrscht für den Durchschnittsrömer tatsächlich ein Widerspruch, den Plinius im Relativsatz quo genere ... für sich auflöst. Circenses erant ist für den Adressaten zunächst die Begründung, dass Plinius keine Ruhe genießen konnte. Wurde man auf dem Esquilin wirklich noch vom Betrieb und Lärm rund um und im Kolosseum gestört? Plinius beschreibt hier, was ihm wichtig war, und die Spiele lehnt er eindeutig ab, weil sie keine geeignete Beschäftigung sind. Damit gehörte er auch unter den gebildeten Zeitgenossen zu einer kleinen Minderheit, die trotz Spielen Ruhe und geistige Beschäftigung suchte. Eine anderer, der als einer der wenigen so dachte, war Seneca (ep. VII), wobei der die Grausamkeiten der Gladiatorenspiele bewusst ablehnt; Plinius findet das Ganze uninteressant, sagt aber nicht, dass es moralisch falsch sei.
Zythophilus
Divi filius
 
Beiträge: 16841
Registriert: So 22. Jul 2007, 23:10
Wohnort: ad Vindobonam

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » Mi 2. Sep 2020, 12:09

Gratias ago et tibi!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: Plinius de ludis circensibus

Beitragvon ille ego qui » Mi 2. Sep 2020, 12:13

Also könnte man im Deutschen ein "zwar" einfügen?

Im Sinne:

Gute Frage! Es sind zwar gerade sogar Zirkusspiele, aber die tangieren (und stören) mich ja überhaupt nicht - im Gegenteil, so habe ich meine Ruhe von den Massen ...

Und dann erklärt er seine Abneigung.

Sicine fere?
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01


Zurück zu Lateinische Philologie



Wer ist online?

Mitglieder in diesem Forum: 0 Mitglieder und 14 Gäste